Τα Ινστιτούτα Επαγγελματικής Κατάρτισης (Ι.Ε.Κ.) έχουν σκοπό την παροχή υπηρεσιών αρχικής επαγγελματικής κατάρτισης σε αποφοίτους Γυμνασίου και Λυκείου. Η λειτουργία των Δημοσίων Ι.Ε.Κ. εποπτεύεται από τη Γενική Γραμματεία Δια Βίου Μάθησης, με κύρια αρμοδιότητα τη διαμόρφωση και την εποπτεία του εκπαιδευτικού τους πλαισίου.
Το σύστημα πιστοποίησης της αρχικής επαγγελματικής κατάρτισης των Ι.Ε.Κ. εφαρμόζεται από τον Εθνικό Οργανισμό Πιστοποίησης Προσόντων και Επαγγελματικού Προσανατολισμού (Ε.Ο.Π.Π.Ε.Π).
Η κατάρτιση στα Δημόσια Ι.Ε.Κ. πραγματοποιείται, τόσο στους χώρους όπου αυτά στεγάζονται (σχολικές μονάδες ή ενοικιαζόμενα κτίρια που πληρούν τις σχετικές προϋποθέσεις), όσο και σε νοσοκομεία, παιδικούς σταθμούς, τράπεζες, ιδιωτικές επιχειρήσεις και αλλού.
1. να παρέχουν στους καταρτιζόμενους αρχική επαγγελματική κατάρτιση
2. να τους εξασφαλίζουν τα κατάλληλα προσόντα (ανάλογα με την επιλεγόμενη ειδικότητα) μέσω της παροχής επιστημονικών, τεχνικών, επαγγελματικών και πρακτικών γνώσεων
3. να τους παρέχουν τη δυνατότητα να αναπτύσσουν τις αντίστοιχες με την ειδικότητα τους δεξιότητες
4. να διευκολύνουν την επαγγελματική ένταξή τους στην κοινωνία
5. να εξασφαλίζουν την προσαρμογή τους στις μεταβαλλόμενες ανάγκες της παραγωγικής διαδικασίας
Για τους κατόχους Απολυτηρίου Λυκείου υπάρχει η δυνατότητα παρακολούθησης ειδικοτήτων κατάρτισης διάρκειας έως και 4 εξάμηνα, ενώ οι κάτοχοι Απολυτηρίου Γυμνασίου έχουν τη δυνατότητα παρακολούθησης μετα-γυμνασιακών ειδικοτήτων έως και 2 εξάμηνα.
Οι πτυχιούχοι ΕΠΑ.Λ ? ΕΠΑ.Σ αν επιλέξουν αντίστοιχη ειδικότητα του πτυχίου τους, εγγράφονται στο 3ο εξάμηνο των ΙΕΚ, ολοκληρώνοντας τη φοίτηση τους σε 2 εξάμηνα.
Κάθε έτος κατάρτισης αποτελείται από δύο αυτοτελή εξάμηνα κατάρτισης, το χειμερινό και το εαρινό, καθένα από τα οποία περιλαμβάνει 14 πλήρεις εβδομάδες κατάρτισης.
Το χειμερινό εξάμηνο κατάρτισης αρχίζει τον Οκτώβριο και τελειώνει το Φεβρουάριο, ενώ το εαρινό εξάμηνο κατάρτισης αρχίζει το Φεβρουάριο και τελειώνει τον Ιούνιο. Η κατάρτιση πραγματοποιείται, κυρίως, τις απογευματινές ώρες.
Οι καταρτιζόμενοι παρακολουθούν υποχρεωτικά θεωρητικά, εργαστηριακά και μικτά μαθήματα. Κατά τη διάρκεια της κατάρτισης, η αξιολόγηση των καταρτιζομένων γίνεται τόσο με τη διενέργεια εξετάσεων προόδου, κατά τη διάρκεια του εξαμήνου, όσο και με τη διενέργεια τελικών εξετάσεων στο τέλος του εξαμήνου.
Τα Ινστιτούτα Επαγγελματικής Κατάρτισης εντάσσονται στη μετα-δευτεροβάθμια μη υποχρεωτική Εκπαίδευση και παρέχουν επίσημη αλλά αδιαβάθμητη κατάρτιση, καθώς δέχονται τόσο αποφοίτους Γυμνασίου όσο και αποφοίτους Λυκείου, ανάλογα με τις επιμέρους ειδικότητες που προσφέρουν.
Οι καταρτιζόμενοι που ολοκληρώνουν επιτυχώς την κατάρτισή τους στα Δημόσια ΙΕΚ, λαμβάνουν Βεβαίωση Επαγγελματικής Κατάρτισης. Η Βεβαίωση αυτή, τους δίνει το δικαίωμα να συμμετέχουν στις εξετάσεις πιστοποίησης επαγγελματικής κατάρτισης για την απόκτηση Διπλώματος Επαγγελματικής Κατάρτισης, επιπέδου μετα-δευτεροβάθμιας επαγγελματικής κατάρτισης.
Το Δίπλωμα Επαγγελματικής Κατάρτισης είναι αναγνωρισμένο, τόσο στην Ελλάδα, όσο και στις χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης (Π.Δ. 231/29-7-98, με το οποίο ενσωματώθηκε στο ελληνικό δίκαιο η οδηγία 92/51/ΕΟΚ).
Κατά τη διάρκεια των σπουδών τους, οι καταρτιζόμενοι δικαιούνται αναβολής στράτευσης.
Για την εγγραφή στα ΙΕΚ δεν υπάρχει όριο ηλικίας και στα δημόσια η φοίτηση είναι δωρεάν.
Λειτουργούν ιδιωτικά και δημόσια ΙΕΚ του υπουργείου Παιδείας του ΟΑΕΔ, του υπουργείου Τουρισμού, το ΙΕΚ του Εθνικού Κέντρου Άμεσης Βοήθειας (ΕΚΑΒ) και του υπουργείου Υγείας και Κοινωνικής Αλληλεγγύης.
Ο χρόνος φοίτησης στα Ινστιτούτα Επαγγελματικής Κατάρτισης (Ι.Ε.Κ.) διαρκεί
5 εξάμηνα, τα οποία αντιστοιχούν σε:
α) 4 εξάμηνα θεωρητικής και εργαστηριακής κατάρτισης (1200 ώρες)
β) 1 εξάμηνο Πρακτικής Άσκησης ή Μαθητείας (1050 ώρες)
Οι απόφοιτοι των ΙΕΚ μπορούν να πάρουν μέρος σε εξετάσεις πιστοποίησης επαγγελματικής κατάρτισης για την απόκτηση Διπλώματος Επαγγελματικής Κατάρτισης.
Στους αποφοίτους των ΙΕΚ χορηγείται:
? Δίπλωμα Επαγγελματικής Ειδικότητας Επιπέδου 4
? Βεβαίωση Επαγγελματικής Κατάρτισης
? Άδεια Ασκήσεως Επαγγέλματος Ειδικότητας έπειτα από επιτυχή συμμετοχή στις Εξετάσεις Πιστοποίησης.